Zondagopening supermarkt funest voor cafetaria?

Zondagopening supermarkt funest voor cafetaria?

Graag neem ik u mee door een aantal vingeroefeningen.

Op 30 maart 2015 schrijft het AD dat na de invoering van de nieuwe winkelwet in 2013 er nu in 214 dorpen en gemeenten op zondag de supermarkten hun deuren mogen openen. En geeft Distrifood aan dat in 2014 1732 supermarkten op zondag open waren, met nog geen 1066 supermarkten 2 jaar geleden.

De ontwikkeling van de zondag omzet van 0,4 mrd. Euro in 2010 (1,2% van de totale omzet), naar zeg maar een 1,2 mrd. omzet in 2014 en zelfs een 1,5 in 2015 (een 4% van de totale omzet) laat zich daarmee verklaren. Want het zijn vooral de extra deuren die opengaan die de stijging veroorzaken. Blijkbaar is er vraag naar deze beschikbaarheid, nog meer dan gemiddeld gesproken bij avondopening, waar deze sinds de invoering in 1999 net iets boven de 9% blijft steken.

Is deze ontwikkeling op zondag de oorzaak van de druk op het cafetaria? Immers de zondagopening haalt een 1 mrd. meer omzet naar zich toe in een periode van 5 jaar. En in dezelfde periode van 2010 naar 2015 is het cafetaria met een 100 mln. Euro gedaald. De conclusie dat de groei van de supermarkt ten koste gaat van het cafetaria is te kort door de bocht. Namelijk de supermarktomzet in totaliteit stijgt maar met iets meer dan 1% waar de zondagomzet met 20% stijgt. Als we naar de prijsinflatie kijken is er zelfs geen sprake van omzet- c.q. liever gezegd volumegroei in de supermarkt in totaal. En lijkt de zondagomzet vooral een verschuiving te zijn naar de zondag ten koste van de andere dagen. Tenminste als je een groei van ruim 1% als realistische basislijn ziet voor de supermarkt, waar foodservice vanaf 2010 t/m 2015 met gemiddeld 0,5% per jaar gedaald is.

De oorzaak van de druk op het cafetaria lijkt veel meer te liggen in een veranderend consumptiepatroon welke bevinding ook veel meer aansluit bij de feiten van de avondopening. Namelijk vooral het contrast tussen werken en niet-werkenden is bij de avondopening groot. Zo besteden tweeverdieners bijna een vijfde van hun supermarktuitgaven in de avond. Bij gepensioneerden is dat maar 3 procent. Aan bepaalde productverkopen is ook goed te zien dat werkenden na zes uur over de vloer van supermarkten komen. Zo wordt kattenvoer in de avonduren goed verkocht. Tweeverdieners hebben vaak een kat. Gepensioneerden hebben juist vaker een hond (Bron Distrifood).

Want zoals onderstaand overzicht aantoont gaat vaak naar het cafetaria gaan en op zondag en ’s avond boodschappen doen juist gelijk op. Je doet dus op zondag boodschappen en je gaat vaak naar een cafetaria. De relatie is daarmee aangetoond, niet of deze positief of negatief werkt.

Het overzicht laat zien dat naarmate je vaker naar het cafetaria gaat, je minder vaak DDW (doordeweeks) overdag je boodschappen doet, en juist vaker DDW ’s avonds of op zondag.

En tevens blijkt dat vooral jongeren dit doen. Onder de 30 jaar haalt meer dan 25% van zijn boodschappen ’s avonds en meer dan 10% op zondag, resp. 5x zoveel en 2x zoveel als de groep ouder dan 60 jaar.

Het is het met z’n tweeën werken, of de eenpersoons huishouding, maar ook een andere manier van leven, die naar ik aanneem wordt vast gehouden ook al wordt men ouder, maar die ook op de oudere leeftijd overgaat, die nu immers ook meer dan een aantal jaren terug van de zondagopening gebruik maken.

Hetzelfde leeftijdsprofiel is dan natuurlijk ook te herkennen in de frequentie waarmee het cafetaria bezocht wordt.

Overigens is cafetaria hier een onderdeel van de fastservice, waartoe ook o.a. de fastserviceketens en de shoarma-/grillrooms behoren. En is het de vraag of het gebruik dan over alle leeftijdsgroepen heen dan toch voornamelijk voor thuis is of voor in het cafetaria zelf.

En dat is uit het volgende overzicht af te lezen.

En inderdaad neemt jonger dan 30 jaar het vaker mee voor onderweg (zelfs dan voor thuis). Maar eten bijna alle leeftijden even vaak ter plekke. En is het online bestellen via bv. thuisbezorgd.nl nog beperkt.

Overigens liggen de percentages voor meenemen bij het cafetaria nog wat hoger op bijna 70%.

Hoewel je ook kunt redeneren dat omdat het gebruik van de zondagsopening juist wordt teruggevonden binnen de doelgroep die ook het meest het cafetaria bezoekt, de zondagopening dus juist wel effect heeft op het cafetaria.

Echter de plaats van consumptie (niet thuis) en de ontwikkeling van de supermarkt in totaal lijken deze argumentatie niet te ondersteunen. En de stelling gemak dient de mens in combinatie met voldoende geld en gebrek aan tijd pleiten ook voor het logische verband tussen én het vaak naar het cafetaria gaan én het gebruik maken van de zondagsopening. Het gelijk opgaan van gebruik maken van de zondagsopening en gelijktijdig toch vaak naar het cafetaria gaan past daarnaast prima bij de doelgroep van jonge tweeverdieners en eenpersoonshuishoudens.

Zodat een direct negatief effect van de zondagopening op de cafetariaomzet op zijn zachtst gezegd een conclusie is die kort door de bocht is. Het is eerder een symbiose waar de nabijheid van lokale supermarkt en lokale cafetaria zomaar elkaars omzet zouden kunnen versterken.

Voor verdere vragen, opmerkingen en aanvullingen graag reacties naar Rien de Koning.

• Mobiel: +31 (0)6 295 63 296
• Email: rien@more2market.nl
• Website: more2market.nl
• Twitter: @RiendeKoning   https://x.com/RiendeKoning
• LinkedIn: https://nl.linkedin.com/in/riendekoning